Jakimi cechami powinny charakteryzować się systemy integrujące urządzenia przeciwpożarowe? Część 4/5
Okna wizualizacji zdarzeń w oprogramowaniu zarządzającym bezpieczeństwem
Prawidłowe reakcje operatora są możliwe tylko wtedy, gdy informacje z integrowanych systemów przekazywane są w sposób czytelny, pozwalający na jednoznaczną identyfikację zdarzenia i/lub stanu elementu oraz ustalenie jego lokalizacji na chronionym obszarze.
Istotna jest również możliwość pokazywania zmienności określonych parametrów w czasie. Dlatego oprogramowanie zarządzające bezpieczeństwem powinno przedstawiać uzyskiwane informacje w kilku podstawowych rodzajach okien:
- graficznie na mapach lub ekranach synoptycznych obiektów, z predefiniowanymi ikonami obrazującymi aktualny stan wszystkich nadzorowanych elementów,
- w dzienniku zdarzeń przedstawiającym chronologicznie, z cechą czasu rzeczywistego, komunikaty o wszystkich zdarzeniach, które wystąpiły w systemie,
- na wykresach obrazujących zmiany oraz trendy wartości pomiarowych i sygnalizacyjnych w wybranym czasie.
Rys. Sygnalizacja zdarzeń w dzienniku systemu zarządzania bezpieczeństwem ARGUS RV, opracowanie własne
Grafika wektorowa
Dla zapewnienia łatwej i szybkiej obsługi map, oprogramowanie integrujące systemy bezpieczeństwa powinno bazować na grafice wektorowej.
Możliwości płynnej zmiany skali i automatyczne przełączanie pomiędzy kolejnymi warstwami map o różnym stopniu szczegółowości (decluttering), pozwalają na umieszczenie na mapie wielu szczegółów niedostępnych dla map bazujących na grafice rastrowej (BMP, JPG etc.).
Dodatkowo ważną zaletą grafiki wektorowej jest możliwość tworzenia map bezpośrednio z podkładów używanych w projektach wykonawczych (DWG). Również wielkość mapy bazującej na grafice wektorowej zdecydowanie różni się od grafiki rastrowej. Ma to niebagatelne znaczenie przy dużych mapach wykorzystywanych w systemach informacji geograficznej.
Wykorzystanie grafiki wektorowej pozwala też na wdrożenie funkcjonalności obsługi map cyfrowych ze współrzędnymi geodezyjnymi lub GPS, co przy równoczesnym zintegrowaniu systemu z urządzeniami łączności i pozycjonowania umożliwia wskazywanie na mapach aktualnej lokalizacji osób lub pojazdów służb ochrony.
Film: powiększenie fragmentu mapy - system ARGUS RV, opracowanie własne
Rodzaje zdarzeń w oprogramowaniu integrującym
Oprogramowanie integrujące powinno obsługiwać co najmniej 3 rodzaje zdarzeń:
- alarmy,
- ostrzeżenia,
- informacje.
Zdarzenia alarmowe i ostrzegawcze powinny być podzielone na grupy funkcjonalne, rozróżniane kolorystyką ikon i symboli na mapach oraz komunikatów w dzienniku zdarzeń, takie jak:
- alarmy obiektowe generowane przez SSP i inne systemy zabezpieczeń technicznych,
- sabotaże,
- zagrożenia,
- blokady,
- uszkodzenia
- zaniki komunikacji.
Zalecana jest jednolita kolorystyka sygnalizacji stanu nadzorowanych elementów na mapach i w dzienniku zdarzeń, przy czym jeden kolor (np. zielony) powinien być zarezerwowany dla stanu normalnego tych elementów. Pozwala to na natychmiastową i jednoznaczną klasyfikację zdarzenia przez operatora, co minimalizuje czas potrzebny na jego rozpoznanie i podjęcie odpowiedniej akcji.
Wyszukiwanie zdarzeń na mapach systemu zarządzającego bezpieczeństwem
Możliwość automatycznego wyszukiwania na mapie ikon elementów sygnalizujących zdarzenie z poziomu komunikatów w dzienniku jest bardzo pożądaną funkcjonalnością systemu integrującego.
Oprogramowanie PSIM z założenia obsługuje wiele instalacji o dużej złożoności, rozmieszczonych często w wielu budynkach i w rozległym terenie. Natychmiastowe pokazanie na mapie lokalizacji zdarzenia sygnalizowanego komunikatem w dzienniku operatorskim pozwala na znaczące skrócenie czasu reakcji operatora na zaistniałe zagrożenie.
Rys. ARGUS RV-C - wyszukiwanie zdarzenia na mapie, opracowanie własne
Funkcjonalność dziennika zdarzeń
Funkcjonalność dziennika zdarzeń systemu zarządzającego bezpieczeństwem powinna obejmować między innymi:
- kwitowanie odbioru alarmów przez operatora,
- możliwość dopisywania przez operatora komentarzy do poszczególnych komunikatów,
- możliwość filtrowania według różnych wybranych kryteriów.
Rys. Dodawanie przez operatora komentarza do komunikatu, opracowanie własne
Celem filtrowania jest szybkie wyszukiwanie komunikatów dotyczących wybranych obiektów, elementów, rodzaju zdarzeń i czasu ich wystąpienia. Tworzenie komentarzy umożliwia późniejszą pełną analizę zdarzeń czy działań podjętych przez operatora zintegrowanego systemu bezpieczeństwa.
W wypadku równoczesnej integracji systemu telewizji dozorowej, oprogramowanie zarządzające systemu integrującego powinno zapewniać operatorowi możliwość weryfikacji zdarzeń alarmowych, w tym alarmów pożarowych, przy wykorzystaniu obrazów z kamer CCTV.
Rys. Weryfikacja zdarzeń alarmowych - obraz z kamery CCTV, opracowanie własne
Wspomaganie operatora w sytuacjach alarmowych
Oprogramowanie systemu integrującego urządzenia ochrony przeciwpożarowej powinno być wyposażone w mechanizmy wspomagania operatora w zakresie obsługi procedur bezpieczeństwa, stosownie do zaistniałych zagrożeń i alarmów.
Dla każdego zdarzenia powinna być możliwość zdefiniowania procedury postępowania według listy czynności do wykonania przez operatora i zadań realizowanych automatycznie przez system. Prowadzenie operatora przez konieczne do wykonania działania, które muszą być często realizowane w stresujących warunkach spowodowanych sytuacjami kryzysowymi, umożliwia szybkie podejmowanie prawidłowych decyzji minimalizujących zagrożenia zdrowia i życia ludzi oraz utraty mienia.
Czas wykonania poszczególnych czynności przez operatora powinien być rejestrowany przez system, co pozwoli na późniejszą analizę prawidłowości i efektywności obsługi.
Sposób prezentacji zdarzeń na mapach systemu integrującego
Aplikacja oprogramowania wizualizacyjnego systemu integrującego powinna prezentować mapy i ekrany synoptyczne w układzie hierarchicznym: od ogólnej, zbiorczej mapy sygnalizacji stanu bezpieczeństwa na całym chronionym terenie z lokalizacją wszystkich monitorowanych obiektów, poprzez mapy i ekrany sygnalizacji zdarzeń i statusu instalacji na poszczególnych obiektach, do szczegółowych map części obiektów (podkładów budynków, kondygnacji) z lokalizacją i sygnalizacją stanu poszczególnych elementów tych instalacji.
Taka struktura wizualizacji w układzie „od ogółu do szczegółu” pozwala operatorowi na natychmiastową ocenę aktualnego stanu wszystkich nadzorowanych systemów oraz na szybkie i intuicyjne zlokalizowanie miejsca zdarzenia i zidentyfikowanie elementu detekcyjnego.
----------------------------------------------------------
Piotr Chojnicki, dyrektor Pionu Wdrożeń Telbud S.A., specjalista w zakresie komputerowych systemów nadzoru i sterowania, zintegrowanych systemów zarządzania bezpieczeństwem i systemów automatyki